Masz nowy telefon, który nie spełnia oczekiwań? Chcesz go reklamować, ale nie wiesz, czy skorzystać z rękojmi, czy gwarancji? W tym artykule dowiesz się, jaką formę działania wybrać!
Rękojmia i gwarancja to dwa pojęcia, które często stosujemy zamiennie, nie do końca rozumiejąc, jaka jest między nimi różnica. Według prawa są to jednak dwie inne rzeczy, choć obie wiążą się z reklamacją. Dobrze jest wiedzieć, czym się różnią, aby w razie potrzeby wybrać odpowiednie z nich. Przyjrzyjmy się więc kilku przykładowym sytuacjom, które mogą zdarzyć się podczas używania telefonu.
Jakie wady telefonu można reklamować?
Teoretycznie reklamować można każdą „niezgodność towaru z przedmiotem umowy”. W praktyce jednak najczęściej zdarza się tych 5 usterek (pisaliśmy już o nich wcześniej):
- uszkodzenia ekranu
- problemy z baterią
- uszkodzenia gniazd ładowania i słuchawkowych
- problemy z oprogramowaniem
- przegrzewanie się telefonu
Oczywiście lista wad może być znacznie dłuższa – to tylko najbardziej typowe problemy. Kiedy już zdecydujesz, że wada nadaje się do reklamacji, dobrze jeszcze zadbać o kilka szczegółów.
O czym pamiętać przed oddaniem telefonu do reklamacji?
Żadna reklamacja nie zostanie rozpatrzona bez dowodu zakupu. Warto przechowywać wszystkie dokumenty w jednym miejscu. Jeśli masz fakturę, nie ma problemu, jeśli jednak dowodem zakupu jest zwykły paragon – może być problem. Papier na którym drukowane są paragony potrafi szybko wyblaknąć. Dobrym sposobem jest zrobienie zdjęcia lub skanu tego dokumentu i przechowywanie go w chmurze.
Zanim oddasz telefon do serwisu należy też zrobić kopię danych zgromadzonych na urządzeniu. Oczywiście, jeśli jego wada to umożliwia. W przypadku potrzeby ingerencji w system urządzenia musisz się liczyć z utratą wszystkich danych – także tych wrażliwych. Dobrym zwyczajem jest robienie kopii systemu i danych zapisanych na telefonie raz na jakiś czas. W zasadzie przed oddaniem do reklamacji telefon powinien być oczyszczony tak jak przed sprzedażą. (Jak oczyścić telefon przed sprzedażą?)
Gwarancja czy rękojmia – z czego lepiej skorzystać?
Zacznijmy od prostych definicji i wyjaśnienia podstawowych pojęć. Zgodnie z przepisami Gwarancja i Rękojmia nie są tym samym, mimo, że czasem działają bardzo podobnie, przynosząc podobne skutki. Aby dobrze zrozumieć te pojęcia zajrzeliśmy na rządowe strony jednostek samorządu terytorialnego.
Rękojmia to uprawnienie przysługujące konsumentowi z mocy prawa. Prawo do rękojmi nie może być więc modyfikowane przez żadną ze stron: sprzedawcę, producenta, dystrybutora. Jeśli kupujesz coś, co ma wadę (fizyczną albo prawną), możesz skorzystać z rękojmi bez żadnych dodatkowych formalności, bo wynika ona z prawa.
Gwarancja to natomiast dodatkowe (umowne) zobowiązanie firmy – producenta lub sprzedawcy – że w określonym czasie naprawi, wymieni albo inaczej zabezpieczy Ci towar. Nie jest obowiązkowa. To gwarant określa zasady reklamacji.
Różnicę między rękojmią i gwarancją dobrze tłumaczy Urząd Ochrony Praw Konsumenta w tym prostym filmie:
Oto kilka ciekawych różnic między Gwarancją a Rękojmią:
· ZWROT czy NAPRAWA?
Przy rękojmi decydujesz Ty, co chcesz (wymiana, naprawa, obniżenie ceny, odstąpienie) – sprzedawca nie może Ci narzucić formy wbrew Tobie. Przy gwarancji musisz sprawdzić, co dokładnie jest w warunkach gwarancji – forma może być bowiem ograniczona.
· TERMIN
rękojmia działa 2 lata od wydania towaru (przy sprzedaży konsumenckiej) i jeśli wada ujawnia się w ciągu roku od zakupu, zakłada się, że była od początku. W przypadku gwarancji termin może być dłuższy, w zależności od warunków ustalonych przez gwaranta.
· WADY PRAWNE
Rękojmia dotyczy wad fizycznych i prawnych. Co to dokładnie oznacza? Że jesteś chroniony także w przypadku, gdy towar jest chroniony, albo nie spełnia lokalnych przepisów. Gwarancja natomiast dotyczy jedynie wad fizycznych i to tylko tych, które wynikają z przyczyny tkwiącej w rzeczy (o ile warunki gwarancji nie mówią inaczej).
· CZY GWARANCJA WYKLUCZA RĘKOJMIĘ?
Skorzystanie z gwarancji nie wyklucza rękojmi – możesz mieć oba prawa.
Gwarancja na telefon
Gwarancja na telefon może być udzielona przez producenta (np. Samsung, Apple, Xiaomi), dystrybutora lub sprzedawcę (jeśli kupujesz od operatora to on jest najczęściej gwarantem). Gwarancja to obietnica, że jeśli coś się zepsuje nie z Twojej winy, to gwarant naprawi lub wymieni urządzenie. Jak pisaliśmy wyżej – gwarancja na telefon może się różnić u różnych gwarantów. W praktyce gwarancja najczęściej obejmuje:
- wady fabryczne – np. telefon się nie włącza, przegrzewa, ma problemy z mikrofonem czy aparatem mimo normalnego używania,
- usterki oprogramowania, jeśli wynikają z błędów producenta,
- niesprawne podzespoły – np. bateria, ekran, głośnik – jeśli psują się z powodu wady produkcyjnej,
- aktualizacje lub naprawy serwisowe, jeśli są potrzebne, by telefon działał jak powinien.
Najczęściej gwarancja nie obejmuje natomiast:
- uszkodzeń mechanicznych (pęknięty ekran, zalanie, upadek),
- śladów nieautoryzowanej naprawy lub rootowania,
- zużycia baterii w normalnym tempie,
- zmian oprogramowania niezatwierdzonych przez producenta.
Rękojmia na telefon
W odróżnieniu od gwarancji rękojmia dotyczy nie tylko wad fizycznych, ale i prawnych. Może więc dawać ochronę także w przypadku, gdy telefon działa właściwie ale na przykład pochodzi z nielegalnego źródła albo ktoś inny ma do niego prawa.
Rękojmia trwa 2 lata od dnia otrzymania telefonu. Jeśli wada pojawi się w ciągu 1 roku od zakupu, to prawo zakłada, że istniała od początku — nie musisz tego udowadniać.
Twoje prawa z tytułu rękojmi obejmują zawszetrzy opcje: 1. Naprawę, 2. Wymianę, lub 3. Obniżenie ceny. Jeśli wada jest istotna a naprawa/wymiana nie są możliwe możesz domagać się odstąpienia od umowy (zwrotu pieniędzy). To ty wybierasz z której opcji korzystasz. Sprzedawca może zaproponować inne rozwiązanie tylko wtedy, gdy Twoje żądanie byłoby nierealne (np. wymiana, gdy model już nie istnieje).
Rękojmię zgłasza się do sprzedawcy
Reklamację z tytułu rękojmi składa się do sprzedawcy, czyli tam, gdzie kupiłeś telefon (sklep, salon operatora, sklep internetowy). Nie musisz więc odsyłać jej do producenta! Sprzedawca musi na nią odpowiedzieć w ciągu 14 dniod momentu jej otrzymania. Jeśli nie odpowie w tym czasie — reklamacja jest automatycznie uznana za zasadną.
Gwarancja czy rękojmia – z czego lepiej skorzystać?
Mówiąc skrótowo: gwarancja najczęściej oznacza szybką i wygodną naprawę (jeśli wada techniczna). Rękojmia działa dłużej i daje więcej możliwości (np. zwrot pieniędzy).
PRZYKŁAD:
„Twój telefon po 6 miesiącach nagle przestał ładować się mimo oryginalnej ładowarki”
Jest to idealna sytuacja dla gwarancji, pod warunkiem, że telefon się zepsuł „sam z siebie”, bez Twojej winy. Gwarancja producenta w takich przypadkach często oferuje szybką i sprawną naprawę (np. serwis door-to-door, bezpłatny kurier). Musisz jednak sprawdzić, czy takie warunki są właśnie w twojej umowie.
PRZYKŁAD
„Kupujesz telefon w sklepie, a po roku okazuje się, że nie działa czytnik linii papilarnych. Gwarancja minęła, ale rękojmia nadal obowiązuje.”
Idealna sytuacja dla rękojmi. W reklamacji do sklepu możesz żądać naprawy albo nowego telefonu.
Rękojmia sprawdza się w sytuacji kiedy:
– sprzedawca nie chce uznać gwarancji, a wada jest oczywista (masz prawo do zwrotu).
– wada ujawniła się po zakończeniu gwarancji, ale przed upływem 2 lat od zakupu,
– usterka jest poważna (np. telefon nie działa wcale) i chcesz od razu odstąpić od umowy lub dostać nowy egzemplarz, (bez zabawy w naprawę i rozpatrywanie reklamacji na podstawie gwarancji.
– chcesz załatwić sprawę bezpośrednio ze sklepem (np. nie chcesz wysyłać sprzętu do serwisu producenta).
Utrata i odmowa gwarancji na telefon
Producent może w warunkach gwarancji jasno określić, kiedy przestaje ona obowiązywać. Najczęściej gwarancja nie działa w przypadku uszkodzeń zawinionych przez użytkownika:
wad mechanicznych, takich jakpęknięty ekran, zgnieciona obudowa, ślady upadku, wgniecenia, albo zalanie lub zawilgocenie telefonu.
Rzadszym powodem może być nieautoryzowana naprawa lub ingerencja w urządzenie. Jakiekolwiek otwarcie telefonu lub wymiana części poza oficjalnym serwisem, rootowanie, wgrywanie nieoryginalnego oprogramowania, odblokowanie bootloadera dla producenci traktują to jak zmianę konstrukcji urządzenia. W przypadku telefonów może zdarzyć się, że powodem odrzucenia będzieużywanie nieoryginalnych ładowarek, które doprowadziły do uszkodzenia.
Dość częstym i oczywistym powodem nie przyjęcia gwarancji jest brak dowodu zakupu.
